UAM ZAKŁAD  FRAZEOLOGII   I   KULTURY  JĘZYKA  POLSKIEGO Instytut Filologii Polskiej
Collegium Maius
ul. Fredry 10
61-701 Poznań

       


Zajęcia dydaktyczne poświęcone zagadnieniom kultury komunikacji językowej




Zgłoszenia na zajęcia oraz pytania można kierować na adres: projakosc@amu.edu.pl.

Tu znajduje się DEKLARACJA UCZESTNICTWA W PROJEKCIE, którą osoby zainteresowane udziałem w zajęciach powinny pobrać, wypełnić i dostarczyć kierownikowi projektu (na wskazany powyżej mail oraz osobiście – wydruk).

Początek opisanych poniżej zajęć w ramach projektu projakościowego planowany jest na połowę października 2021. (Niewykluczone, że przynajmniej część zajęć będzie mogła odbyć się w sposób zdalny).

Osobą do kontaktu jest: prof. UAM dr hab. Michał Szczyszek z WFPiK UAM.

 
Harmonogram zajęć dostępny jest [tutaj].

(aktualizacja 6.10.2021 r.)

O projekcie

    „Jak cię widzą, tak cię piszą”, „Mądrej głowie dość dwie słowie”. Mądrość wyrażana w polskich przysłowiach niejednokrotnie staje się podstawą różnorodnej działalności, w tym – działań językowych i pracy edukacyjnej. To, w jaki sposób przekażemy językowo informację, wyrazimy swoje poglądy i przeświadczenia czy zdołamy przekonać do swojego projektu jego potencjalnych beneficjentów oraz kierownictwo danej instytucji jest w czasach dzisiejszych, w epoce informacji, kompetencją niezwykle istotną. Umiejętność tworzenia wypowiedzi prostych (ale – nie prostackich!), uwzględniających poprawność językową, sytuację komunikacyjną, adresatów naszych wypowiedzi jest coraz częściej niemałą składową końcowego sukcesu (w tym też i komunikacyjnego). Zatem wiedza o tym, jak poprawnie tworzyć nasze komunikaty, jak świadomie uczestniczyć w dialogach, polilogach (czyli rozmowach wielu osób) jest niezaprzeczalną przewagą konkurencyjną na współczesnym rynku pracy czy w dyskursie publicznym. Odpowiadając na tę zmieniającą się sytuację w przestrzeni społecznej, na te wyzwania cywilizacyjne zespół językoznawców polonistów przygotował w ramach projektu „UNIWERSYTET JUTRA II – zintegrowany program rozwoju Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu” zajęcia dydaktyczne poświęcone zagadnieniom kultury komunikacji językowej. Dokładniej rzecz ujmując – przygotowane zostały zajęcia warsztatowe (z komponentem wykładowym oraz z zadaniami praktycznymi dla studentów realizowanymi w formie projektowej) kształcące kompetencje miękkie, których bardzo ważnym składnikiem są umiejętności związane z posługiwaniem się współczesnym językiem polskim w różnych sytuacjach komunikacyjnych. Ważnym komponentem tych umiejętności jest także wiedza o poprawności językowej na wszystkich poziomach wewnętrznej organizacji języka oraz kompetencje w zakresie językowej komunikacji międzyludzkiej (w tym: umiejętności kooperacji oraz umiejętności interpersonalne). Po ukończeniu zajęć ich uczestnicy otrzymają certyfikat wydawany przez UAM. Propozycja jest skierowana do studentów UAM wszystkich kierunków studiów, którym do zakończenia kształcenia pozostały maksymalnie 4 semestry. Studentom proponowanych jest 5 modułów wzajemnie się uzupełniających, komplementarnych względem siebie, z których student – chcący uzyskać certyfikat na zakończenie działań projektowych – powinien wybrać minimum 2 moduły (przy czym zapis na certyfikacie będzie wskazywał, jakie moduły beneficjent ukończył). Rekrutacja na zajęcia odbywa się poprzez zapisanie się studenta na zajęcia, do danej grupy zajęciowej i nie jest obwarowana progami wiedzy lingwistycznej o współczesnej polszczyźnie.


1.    Moduł 1: Kultura komunikacji językowej (10 spotkań, 20 h)
Po ukończeniu kursu beneficjent zna podstawowe pojęcia z zakresu kultury języka polskiego. Zna więc normę językową współczesnej polszczyzny w zakresie poprawności: fonetycznej, słowotwórczej, fleksyjnej, składniowej, słownikowej, frazeologicznej, stylistycznej; wie także, na czym polega zróżnicowanie tej normy. Rozumie również istotę błędów językowych w polszczyźnie. Potrafi określić typ błędu: fonetycznego, słowotwórczego, fleksyjnego, składniowego, słownikowego, frazeologicznego, stylistycznego. Umie wskazać błędy w tekście i objaśnić, na czym polegają ich mechanizmy. Potrafi zastąpić błędy formami poprawnymi, zróżnicowanymi pod względem pragmatycznym. Ponadto beneficjent zna i rozumie: zróżnicowanie stylistyczne współczesnej polszczyzny, wykładniki językowe stylów funkcjonalnych współczesnej polszczyzny, repertuar środków stylistycznych – i docenia ich wartość pragmatyczną w komunikacji językowej. Umie zatem zastosować zasady odpowiedniego użycia języka w zależności od odbiorcy komunikatu, sytuacji komunikacyjnej oraz celu aktu mowy, a więc potrafi rozróżnić leksykalne, stylistyczne i semantyczne aspekty i niuanse współczesnej polszczyzny. Wykorzystanie tych wiadomości, umiejętności i kompetencji powinno zaowocować umiejętnością tworzenia poprawnych i komunikatywnych tekstów w języku polskim. Innymi słowy, po ukończeniu zajęć beneficjent uzyska wiedzę o wartości autotelicznej języka polskiego oraz o potrzebie podejmowania działań zmierzających do właściwego używania współczesnej polszczyzny w różnych sytuacjach komunikacyjnych. Beneficjent będzie umiał wykazać się aktywnością językowo-komunikacyjną oraz wytrwałością w realizacji indywidualnych i zespołowych działań w zakresie używania języka polskiego. Będzie świadomy tego, że znajomość normy językowej buduje autorytet (nie tylko językowy) użytkownika polszczyzny w pracy zawodowej i w innych relacjach społecznych. Beneficjent zyska świadomość tego, jaką wagę dla społecznej komunikacji mają poprawne językowo teksty polskie, i będzie przygotowany do podjęcia działań językowych oraz komunikacyjnych (z użyciem współczesnej polszczyzny), które służą świadomemu dialogowi z otoczeniem społecznym.

2.    Moduł 2: Ortografia i interpunkcja (10 spotkań, 20 h)
W trakcie kursu beneficjent uzyska wiedzę na temat współczesnej normy językowej w zakresie ortografii i interpunkcji. Dzięki temu będzie przygotowany do wykonania korekty i autokorekty językowej tekstów. Uczestnik zajęć rozwinie umiejętności doboru właściwych narzędzi do rozstrzygania problemów poprawnościowych w zakresie pisowni i interpunkcji. Nabędzie także umiejętności praktycznego stosowania zasad poprawnej pisowni (jest to potrzebne do właściwej interpretacji i oceny nowych zjawisk w zakresie zapisu: zapożyczeń, nazw własnych, skrótowców itp.). Beneficjent udoskonali również sprawność korzystania z dostępnych źródeł ortoepicznych (słowników poprawnościowych, poradników, korpusów językowych i internetowych poradni językowych) oraz zostanie uwrażliwiony na potrzebę dbałości o język pisany.

3.    Moduł 3: Redakcja tekstu (10 spotkań, 20 h)
W trakcie kursu beneficjent uzyska wiedzę i rozwinie kompetencję w dwóch aspektach związanych z redagowaniem tekstu. Moduł składa się bowiem z dwóch części. Pierwsza z nich obejmuje zajęcia prowadzone warsztatowo, których podstawowym celem jest doskonalenie umiejętności związanej z opracowywaniem tekstu polskiego pod względem redakcyjno-językowym (nie: pod względem redakcji technicznej). Podczas zajęć studenci – samodzielnie bądź w grupach, ale z pomocą prowadzącego – będą poddawali analizie i interpretacji językowo-redakcyjnej teksty użytkowe, tj. publicystyczno-dziennikarskie, teksty o charakterze perswazyjnym (tj. np. reklamowe, marketingowe itp.) oraz teksty o charakterze technicznym (tj. np. instrukcje obsługi). Ważny element warsztatów stanowi podnoszenie kompetencji studentów w zakresie samodzielnego tworzenia tekstów użytkowych (tj. tekstów publicystyczno-dziennikarskich, tekstów o charakterze perswazyjnym oraz tekstów o charakterze technicznym), które będą potem poddawane autokorekcie, a następnie –  korekcie redakcyjno-językowej. Korektę przeprowadzą uczestnicy zajęć – samodzielnie bądź w grupach.
Weryfikacja redakcyjno-językowa obejmie wszystkie poziomy języka (z wyłączeniem poziomu brzmieniowego), tj. weryfikacji i ewaluacji zostaną poddane: zjawiska ortograficzno-interpunkcyjne, fleksyjne, słowotwórcze, składniowe, kompozycyjne tekstów, a także zjawiska z zakresu spójności tekstu. Uczestnicy warsztatów nauczą się używania znaków korektorskich oraz zapoznają się z wykorzystywaniem w praktyce redakcyjnej trybu recenzji w powszechnie dostępnych komputerowych edytorach tekstu.
Po zajęciach beneficjent nabędzie umiejętności praktycznych związanych z weryfikacją redakcyjno-językową tekstu w języku polskim z uwzględnieniem wiedzy o współczesnej polszczyźnie, jej normie oraz rodzajach błędów językowych. Student zostanie uwrażliwiony na najczęstsze przejawy niezgodności tekstu ze współczesną normą składniową; będzie umiał posługiwać się polonistyczną terminologią językoznawczą; będzie również umiał tworzyć teksty zgodne pod względem redakcyjno-językowym z obowiązującą normą.
Drugą część modułu tworzą zajęcia warsztatowe, podczas których beneficjent zdobędzie wiedzę dotyczącą podstawowych i szczegółowych zagadnień z zakresu edytorstwa oraz redakcji technicznej tekstów (zwłaszcza tekstów specjalistycznych). W trakcie konwersatorium prowadzący oraz studenci będą analizować obowiązujące współcześnie normy redakcyjne oraz dostosowywać do nich teksty przygotowane przez uczestników zajęć. Podczas warsztatów zostaną omówione m.in.: parametry typograficzne zarówno pisma, jak i tekstu, znaki wewnątrz- i międzywyrazowe, zasady wyodrębniania cytatów i sporządzania przypisów, rodzaje wyróżnień stosowanych w rozmaitych typach publikacji, symbole, wzory, oznaczenia, skróty oraz równania występujące w tekstach specjalistycznych.
Uczestnicy konwersatorium opracują – zgodnie ze współczesnymi standardami redakcji technicznej tekstów – artykuły naukowe i/lub szkice pretendujące do miana naukowych (w tym: roczne prace zaliczeniowe, prace semestralne, raporty badawcze etc.). Studenci zyskają specjalistyczną wiedzę z zakresu: tworzenia indeksów (osobowych, geograficznych, tytułowych, rzeczowych), sporządzania bibliografii załącznikowej (system „autor – rok”, system „autor – numer”), różnic w systemie nazywania dużych liczb (skala krótka, skala długa) czy też zapisu w newralgicznych miejscach tekstu (np. na początku zdania) terminów naukowych, które składają się np. z oznaczenia lub symbolu graficznego oraz z członu słownego.
Studenci zostaną ponadto zobligowani do opanowania znaków adiustatorskich, których znajomość jest nieodzowna przy wykonywaniu adiustacji technicznej m.in. wydruków próbnych.
Po zakończeniu kursu uczestnicy zajęć będą znać obowiązujące współcześnie normy redakcyjne. Ponadto będą umieli ustalić normę wizualną dla określonego typu publikacji i poprawić – zgodnie z przyjętą wcześniej makietą (tzw. layoutem) – budowę materiału tekstowego. Studenci będą w stanie także prawidłowo oznaczać i rozmieszczać ilustracje w rozmaitych typach publikacji. Uczestnik zajęć zostanie kompleksowo przygotowany zarówno do pracy indywidualnej, jak i do pracy w grupie.

4.    Moduł 4: Retoryka i erystyka (10 spotkań, 20 h)
W trakcie kursu beneficjent uzyska wiedzę na temat sposobów przekonywania do własnych racji, czyli wykorzystania, figur retorycznych w tekstach pisanych i mówionych, chwytów erystycznych w teorii i praktyce. Innymi słowy, uczestnik konwersatorium dowie się, jak skutecznie prowadzić spory i jak przekonywać audytorium o swojej racji. Zatem beneficjent opanuje (podstawowe) umiejętności, za pomocą których będzie mógł językowo oddziaływać na odbiorców i przekonywać ich do swoich wypowiedzi Zajęcia będą prowadzone w formie warsztatów połączonych z metodą projektu i pracy w grupie.

5.    Moduł 5: Słowniki i sieciowe korpusy językowe (10 spotkań, 20 h)
Beneficjent po zakończeniu zajęć będzie umiał: korzystać z podstawowych słowników polszczyzny i w elementarny sposób scharakteryzować ich specyfikę i przydatność w studiowaniu oraz – po zakończeniu studiów – w pracy zawodowej. Podczas zajęć ich uczestnik nauczy się także rozpoznawać przydatność poszczególnych elementów artykułu hasłowego do pracy nad doskonaleniem tekstu polskiego. Ponadto beneficjenci będą umieli korzystać ze słowników dostępnych w Internecie, słowników elektronicznych oraz z zasobów korpusów sieciowych.









REDAKTORZY STRONY:
ZUZANNA PRZYBYSZ  2022 -
EWELINA WOŹNIAK-WRZESIŃSKA 2018 – 2022
PIOTR FLICIŃSKI 2006 – 2018

DEKLARACJA DOSTĘPNOŚCI

Document made with Nvu